Esse nga Alush Avduli

SA SERIOZË JANË “SERIOZËT”
Sprovë nga Alush Avduli.

Trupi dhe shpirti mashtrojnë njëri tjetrin në bashkëjetesën e përkohshme. Midis “seriozëve” dhe njerëzores ndan një mur i padukshëm. Fitorja e rrëzimit të domosdoshëm nuk është përfitimi i pjesës. Është rikthim tek serioziteti i natyrshëm si rrjedhje dhe kërkim i suksesshëm në terr me fenerin e Diogjenit të lashtësisë. Por koha ndërron sundimtarët, si kurva në kurvëtore klientët. E festat e pengesave ndodhin si pije të lavdishme. Përparimi nuk ka as duar e as këmbë.
“Seriozët” si sundimtarë të lënë tek fjalët. Ata luajnë lodra të rrezikshme pa fjalë. Fatmirësisht, kordoni i kërthizës na mban lidhur me mitrën e mëkatit të parë. Duket para lindjes kemi qenë më të lumtur. Por të gjitha janë mistere që na torturojnë pafundësisht. Ç’na duhej lindja që shpaloste me flamuj ngjyrë gjaku perspektivën e sigurt të vdekjes. Kur nuk e gjen kuptimin mund ta trillosh.
Muri i padukshëm që na kufizon me “seriozët” është rival me pamundësi ngadhënjimi. Shenjtëria e tyre e përmbaruar është impotente. “Seriozët” edhe të konvertuar na sjellin një liri pa “mollë të ndaluara” e mungesë kafshimesh. Na ndëshkojnë pa mbarim pangjashmëri cungimesh. Njeriu i natyrshëm dhe dëshirat vështrohen përballë si dy brigje që nuk bashkohen kurrë. Por unë shpresoj tek maskat të ribëhen njerëz. Gjithmonë maska bën origjinalin dhe njeriu kopje. Një dashuri e barabartë vdes e pa shkëmbyer. Njerëzimi qorrolliset me këpucë të drunjta dhe gozhdë të ndryshkura në mendje.
“Seriozët” nga rrugët e qëllimshme, në krye të parët. Të ngrirë në madhështi si mpiksje e djallëzuar. Gjak i ftohtë gjarpri që helmon. Se fatkeqësisht serioziteti nuk ekziston akoma si ndjenjë e lirë shpirtërore. Është art i shpikur i pamjeve më hipokrite si udhëzime të diktuara nga mishi. Si produkt rrethanash është kostum i kënaqshëm i përshtatsisë. “Seriozët” janë objekti pa subjekt. Ata zotërojnë veprime dhe synime demoniake drejtimi. Dhe në të mirën e së keqes sonë, planetin e qeverisin të tillët. Sa të rëndësishëm, hijerëndë, bufatorikë, të matur, të moralshëm, të logjikshëm si majmunë të papërfunduar në njerëz. Ata boshti dhe të tjerët rrotullimi.
“Seriozët” nerva të zeza në tru të njerëzimit, secila në pozicionin e saj të volitshëm. Bark-tmerrshëm hanë, gllabërojnë variantet e lumturisë së zakonshme. Meditojnë me mendime stomaku, e lëvizin me putra të arta si fantazma më fyese të imagjinatës. Janë formalistë të gardhuar nga brenda e të hapur nga jashtë. Mbajnë fytyra në hije me përdorime grimacash e gjestikulacionesh me zbrazdësi shpjegimesh. Janë Sfinksa që ofrojnë enigma për mbjellje viktimash e shkatërrime. Kanë dinakëri të verbër me pjesëmarrje të gjerë në gjendje të brishta humane. Zgjuarsia e tyre shërben tek paraqitja e turbullirës deri në zbardhjen marramendëse.
“Serioziteti” është mbetja më e pistë e turpeve të ikonave. Pushteti i adhuron, i ndez qirinj, e përkëdhel si shpëtim kapital. Ai është Mesea i tij. Premtohet ndën veten si rregull, largpamësi, përparim, por është treguesi i shpinës që ikën. “Seriozët” kanë gojë të rëndë të vendosur me përpikëri lavdëruese. Nuk janë fenomene por shfaqje të ushtruara në shekuj. Rrëfehen si angazhime me mos plotësime të pa numëruara. “Serioziteti” i afirmuar është talenti i munguar i mediokërve dhe pagjakësi me synime të përgjakshme.
“Seriozët” të barasvlefshëm me vulgarët, janë aleatë të mefshtë të fanatikëve, militantëve, konjukturalëve, burokratëve, vjedhësve dhe kriminelëve. Kam vërejtur kokat e tyre të ngjashme për shkëmbim me koka kuajsh Kaligulash që na u bënë perandor. Edhe më tepër, Inkuzicioni, Fashizmi, Komunizmi, Al-Kadizmi, janë “serioziteti” i përsosur si përbindësh i njerëzimit. Çezarët, Luigjët, Stalinët, Hitlerët, Sadamët, Bin-Ladenët, janë Neronë si mostra tmerri. Krenaria e tyre e zezë dhe hareja biologjike e korbave mbi pirgje kufomash. Dhe bota moderne i ndëshkon viktimat, për të shfajësuar kriminelët. Apologji cinike! Mosdallime të mëdha të qartësisë. Hiena të reja stërvitin nofullat për kafshime.
Kënaqësia e “seriozëve” është peizazhi i vrenjtësirave që gatisin kërcënime. Matematika e tyre nuk i llogarit të natyrshmit, spiritualistët. Ata numërohen me gishta si krijuesit e vërtetë. “Seriozët” kanë me bollëk misione maskash të etura për fitime. Ëndërrojnë gllabërim unikal, pa ditur se paraja dhe lavdia e përkohshme janë mjerimi i duarve. Ata kanë ekzistuar si nën specie e përjetshme. Epikuri na nuk jep mësime të kësaj lumturie të përdalë.
“Seriozët” janë shtypësit dhe përbuzësit kalimtarë të njerëzimit. Janë të padukshëm nga vështrime naive. Tek “seriozët”gjithçka shkëlqen ndyrësisht. Jo vetëm kaq, gjithsecili nga ne i ka brenda vetes “seriozët”, që me mundësi zhvillimi rrezikojnë. I keni parë të mbyturit si i zmadhojnë vëllimet?! Përpjekje të dëshpëruara për të dalë në sipërfaqe. Kujdes me seriozët e mvehtësisë.
I zbutni ose i lini të shuhen në përpëlitjen e heshtjes. Të jesh i natyrshëm apo “serioz”?! Kjo është çështja e ardhur nga fillimet si gjëagjëz pa zgjidhje të gatshme. Koha na këshillon ashpër. Vetmia mbyll veshët ndaj gjëmimeve të qetësisë në udhëkryqe. Përqeshjet e mbetura diskriminojnë akoma të sinqertët. “Seriozët” janë ata që nuk duhet të jenë, çerek zhvillime, gjysmë zhvillime, lavra, vemje me krahë, ëndrra të cekta fluturimi. Turmat janë ndërtuar si urat.
“Seriozët kalojnë sipër tyre dhe ato shemben. Respekti nuk i justifikon shfaqet e tyre të shkuara. Nëpër kohë “seriozët” edhe ndryshojnë. Nga metamorfoza u ngelet vetëm pamje dhelprash. “Seriozët janë pemë të egra, të pa përkryera në njerëz, që pjekin fruta të hidhur.
Pra, sa seriozë janë seriozët!?...
Athinë 2007.